Werking van een koelkast en hoe erop te besparen?

Misschien heb je je wel eens afgevraagd hoe een koelkast werkt. In dit artikel wordt uitgelegd hoe een koelkast is opgebouwd en hoe de koelkast werkt. Hierbij wordt ingegaan op welke soorten koelkasten er zijn en wat de verschillen ertussen zijn.

Hoe werkt een koelkast?

Een koelkast maakt de lucht erin niet koud, maar stoot de warme lucht uit. Hiervoor heeft de koelkast de volgende componenten nodig: een compressor, verdamper, condensor, koelvloeistof en een expansieventiel.

Werking van de onderdelen

Verdamper

Aan de binnenkant van de koelkast zit de verdamper. Dit is een element waar vloeistof onder een lage druk doorheen stroomt. In de koelkast is er een bepaalde tempratuur die laag gehouden moet worden. In de condensor zit een vloeistof die is opgeslagen onder lage druk en een lagere tempratuur heeft dan de binnenruimte van de koelkast.

Compressor

De compressor zorgt ervoor dat de vloeistof die in de leidingen van de condensor stroomt wordt rondgepompt door het leidingen systeem. Hierbij wordt de vloeistof uit de wijde leidingen in de condensor gecomprimeerd (samengedrukt) in dunnere leidingen. Door het comprimeren ontstaat er meer warmte in de dunne leidingen en verdampt de vloeistof tot gas. De druk die hierbij kan ontstaan kan oplopen tot 25 bar.

Het energieverbruik kan worden verlaagd bij het goed regelen van de compressor. De compressor zorgt ervoor dat de vloeistof die in gas wordt omgezet wordt rondgepompt. Bij de gewenste binnen tempratuur kan de compressor minder gaan pompen om de tempratuur in de koelkast stabiel te houden. Hierbij wordt het stroomverbruik van de compressor verlaagd.

Condensor

Aan de achterkant van een koelkast zit een rooster met slangen die de condensor wordt genoemd. De leidingen die onder druk staan met 25 bar gas erin maakt contact met de buitenlucht. De buitenlucht is kouder dan condensor en zal hierbij de warmte afgeven. Deze warmte wordt doormiddel van condensvorming van koude lucht op de warme leidingen afgegeven. Bij een groter verschil in de tempratuur van het gas en de buitenlucht zal de koelkast beter koelen. Koude buitenlucht zorgt ervoor dat er meer warmte (energie) uit de condensor kan worden afgegeven.

Onder de condensor zit een bak die als functie heeft om het condens water op te vangen en af te voeren. Het afvoeren wordt gedaan door een leiding die is gekoppeld aan de afvoer van het huis of plek waar de koelkast staat.

Expansieventiel

Het expansieventiel heeft als functie dat de 25 bar in de condensor leidingen overgaat naar een lage druk in de binnen koelkast leidingen. Het verloop van druk wordt gedaan door de opening naar de binnen leidingen te vernauwen of meer te openen. Hierdoor kan er meer volume (debiet) aan gas dat over gaat naar vloeistof worden doorgevoerd.

Door het debiet te regelen dat door het ventiel stroom kan ook het verbruik van de koelkast worden verlaagd. Stel dat de koelkast niet verder hoeft te koelen, omdat de gewenste tempratuur in de binnenruimte is bereikt. Op dat moment kan het ventiel minder debiet laten doorstromen.

Thermometer en thermostaat

De thermometer in de koelkast meet de binnen tempratuur. Deze tempratuur kan worden doorgegeven aan de besturing van de kast.
De thermostaat kan op de gewenste tempratuur worden ingesteld, waardoor de besturing de compressor en het expansieventiel kan worden geregeld.

Waar op te letten bij het kopen van een koelkast?

Soort koelkast

Er zijn verschillende soorten koelkasten. Sommige zijn tweedeurs, sommige hebben een vriesvak en het volume speelt hierin ook een rol. Bij het aanschaffen van een koelkast is het goed om te letten op hoe groot de koelkast moet zijn. Hoe groter de inhoud, hoe groter het verbruik immers. Kijk goed naar wat er nu wordt gebruikt thuis en neem dit mee in de aanschaf.

Nadeel vriesvak

Bij het bevriezen van een deel in de koel/vrieskast wordt meer energie gebruikt dan bij het koelen van het niet vries gedeelte. Om te besparen op het gebruik kan worden besloten om het vriesvak zo klein mogelijk te maken. Kijk naar het gebruik wat het vriesvak in de koelkast. Onderzoek of het gebruik van een echte vriezer niet beter is dan de koelkast met vries combinatie.

Energielabel

Ten derde kan er gekeken worden naar welk energie label de koelkast heeft. Hierbij is A de energie zuinigste variant een G de minst energie vriendelijke. Hierin zijn degradaties met letters en +’en.
Een koelkast met een zuiniger label kan duurder zijn in de aanschaf van het toestel, daarbij komt wel dat deze minder energie elk jaar verbruikt. Na een jaar of enkele jaren kan de extra aanschaf kosten al worden terug verdient op een variant die beter omgaat met energie dan een die er slecht mee omgaat.

Jaarlijks energie verbruikt

Labels zeggen niet alles over het daadwerkelijke gebruik. Kijk ten alle tijden op het label waar het echte verbruik op staat. Dit verbruik is immers het gene dat de koelkast gebruikt en wat er aan energie kosten bijkomt. Naast het besparen op koelen van eetwaren met een koelkast kan er ook worden bespaard op het verwarmen van je huis. Klik hier om meer te weten te komen over energiebesparing bij het verwarmen van een huis.

Oplossing condensatievorming in de koelkast/vriesvak

In sommige situaties kan er condensatie vorming ontstaat, waardoor de onderkant van de koelkast is bedekt met een water laag. Dit kan ook bij een koel/vries combinatie ontstaat. De oorzaak hiervoor is dat achter de achterwand van de koelkast een verdamper zit. De verdamper wordt warm tijdens het koelen van de koelkast en hierdoor kan de achterwand van de koelkast warmer zijn dan de lucht in de koelkast. De warme lucht condenseert hierdoor tegen de wand en druipt naar beneden. Hiervoor is een afvoer gat aan de onderkant gemaakt, dit gat moet schoongehouden worden om water af te kunnen voeren. De oplossing in vele gevallen is om dit gat een keer grondig schoon te maken.

Hoe het afvoer gat schoonmaken?

Het afvoer gat aan de onderkant binnen in de koelkast kan worden schoongemaakt met een wattenstaafje. Hierbij de opening helemaal worden geopend en de wanden in het gat schoongepoetst worden.

Tips om condensatie te verminderen

• Probeer voedsel en andere producten niet tegen de achterwand te zetten (voorkomen van condensatie oppervlakte)
• Houd het afvoer gat vrij en plaats producten op andere plekken in de koelkast
• Reinig op tijd de afvoer. Dit kan met zowel een wattenstaafje als reiniggingsmiddelen (kijk uit met voedsel)