Brandveiligheid binnen bedrijven, maar hoe?

Elke dag komen er bij de brandweer meer dan 400 meldingen binnen over brand. Het is een van de meest gevaarlijke situaties waar mensen in kunnen zitten en het is belangrijk dat iedereen weet wat te doen bij brand.
In dit artikel wordt er behandeld hoe brand ontstaat, wat te doen bij brand en wat eraan kan worden gedaan om het een volgende keer te voorkomen.

Hoe ontstaat brand

Brand heeft een drie elementen nodig om te kunnen ontstaan. Deze drie zijn zuurstof, een brandbare stof zoals hout en een ontstekingsbron zoals vuur. Op moment dat deze drie elementen samenkomen zal er een brand ontstaan die snel uit de hand kan lopen.

Preventie

Als bedrijf zijn er verschillende regels die moeten opgevolgd worden en adviezen om ervoor te zorgen dat branden en andere ongelukken minder tot niet gebeuren.

Denk bijvoorbeeld aan de regel dat afvalcontainers op een afstand van minimaal 5 meter van het pand verwijderd moeten zijn. Hiermee kan voorkomen worden dat de vlam overslaat van de container naar het pand. Daarnaast is het goed om de containers op een plek op te slaan waar er geen mogelijkheid is dat de grond waarop de container staat wordt aangestoken door de vlam.

Zie voor meer informatie de NEN en ISO normen of raadpleeg een expert op het gebied van veiligheid en brandpreventie om op de hoogte te zijn van de laatste ontwikkelingen.

Signalering brand

Om een brand te voorkomen zijn er een paar dingen waarop gelet kan worden. Daarnaast kunnen er ook preventie maatregelen worden getroffen om de kans op brand te beperken.

Voordat mensen aan het werk gaan moet er als eerste worden gekeken naar de risico’s die er zijn. Zijn er werkzaamheden die mogelijk gevaar kunnen opleveren zoals explosie gevoelige stoffen of brandbare stoffen die kunnen worden ontstoken.

Daarnaast moet er in elke ruimte minstens een rookmelder aanwezig zijn. Dit zodat mensen die niet doorhebben dat er brand is op tijd worden ingelicht over de situatie. Hierbij moeten er genoeg vlucht routes zijn om uit het gebouw te komen die aangegeven staan op de plattegrond. Op deze plattegrond staan ook de punten waar een brandblusser kan worden gevonden en waar de brandmeldpunten zitten. Zorg ervoor dat deuren altijd goed sluiten en niet komen te klemmen.
Klik hier om meet te weten te komen over het onderhouden van deuren van vluchtwegen.

Bij preventie hoort ook een stuk opleiden van werknemers. Denk bijvoorbeeld aan een BHV’er (bedrijfshulpverlener) die weet welke procedure er gevolgd moet worden bij een incident. Hierbij hoort ook dat er accuraat kan worden gehandeld en er eerste hulp bij ongelukken kan worden verleent aan een gewonde.

Wat te doen bij brand

Bij brand zijn er een paar stappen die moeten worden gezet om zo veilig mogelijk de situatie te laten verlopen.

Stappenplan

1. Denk aan eigen veiligheid
   • Geen paniek, blijf rustig
   • Adem de rook niet
   • Blijf laag
   • Laat het gebied ontruimen
   • Bel 112
   • Zet machines/gereedschap uit
   • Sluit ramen en deuren
   • Ga naar de verzamelplaats
   • Denk ook aan veiligheid van derden
2. Waarschuw de bedrijfshulpverlener in persoon 
   • Indien niet mogelijk ga naar stap 3
3. Waarschuw externe hulpverleners
   • Geef iemand een concrete taak en zorg ervoor dat diegene meld of dit is uitgevoerd.
   • Gaat dit niet ga naar stap 4
   • Geef aan de externe hulpverleners door waar de plaats is van ongeval, aantal slachtoffers en aard van letsel
   • Zorg ervoor dat iemand de taak krijgt om hulpverleners op te vangen
4. Probeer uitbreiding van de brand te beperken.
   • Blus met wind in de rug
   • Kijk uit voor rook en hitte
   • Kijk uit voor hete stoom bij blussen
   • Blijf laag

Welk blusmiddel gebruiken

Het is belangrijk om met het juiste blusmiddel een object te blussen. Niet alleen om het object zo snel mogelijk uit te kunnen laten doven, maar ook omdat bij het onjuist gebruik van blusmiddel het een direct gevaar voor jezelf en anderen kan vormen.

Denk bijvoorbeeld aan olie in de friteuse dat wordt gedoofd met water. Hierbij zal het water binnen enkele seconden beginnen te koken, waarbij er damp kan ontstaan dat boven de honderden graden is en op lichaamsdelen terecht komt.

Hierbij een overzicht van welke brandende stoffen met welke blusmiddel moet worden afgeblust.

Accu’s en batterijen

Bij accu’s en batterijen zijn in het opzicht van brandontwikkeling een aparte categorie waar rekening mee gehouden moet worden. Dit komt omdat accu’s na het blussen nog in brand kunnen vliegen, waardoor het een groot risico kan vormen.

Bij het blussen van accu’s moet ervoor worden gezorgd dat de accu in een bak met zand wordt gelegd en wordt bedekt met een laag van minimaal 20 millimeter zand. Er kan ook worden gekozen om de accu in een bak met water te leggen.

Het is belangrijk dat de accu minimaal 2 tot 7 dagen in het zand of water blijft liggen. Dit zodat het risico wordt beperkt dat de accu weer in de brand vliegt. Zorg ervoor dat de brandweer of andere veiligheidsorganisaties zijn betrokken bij het moment dat de accu uit de bak met blussing wordt gehaald. Het kan ervoor zorgen dat de brandhaard weer oplaait, waardoor er gevaar kan ontstaan.

Veiligheids- en brandpreventieplan

Om ervoor te zorgen dat iedereen binnen een bedrijf weet wat er gedaan moet worden wanneer er een brand ontstaat moeten er afspraken worden gemaakt die iedereen kan nalezen. Deze afspraken komen in een brandpreventieplan te staan, dit is een onderdeel van het veiligheidsplan waar alle maatregelen in staan beschreven.

Het brandpreventieplan staat beschreven wie de aanspreekpunten zijn bij brand, hierbij worden de telefoonnummers van hulpdiensten en Bhv’ers opgenomen. Daarnaast wordt beschreven waar de veilige verzamelplekken zijn in de omgeving en wat er van werknemers wordt verwacht.
Ook moeten de veiligheidsmaatregelen zijn beschreven zoals hoe materialen moeten worden gebruiken en wat mensen moeten gebruiken bij het betreden van een ruimte zoals een werkruimte.
Neem hierbij ook op hoe de brandinstallatie wordt onderhouden en wat er moet worden gedaan na het gebruik van de installatie. Klik hier om meer te weten te komen over hoe de wateroverlast van de sprinklerinstallatie kan worden opgelost.

Een veiligheidsplan is meer overkoepelend en beschrijft ook de rol van werknemers wanneer er in het algemeen wordt gewerkt en wanneer wat er wordt gedaan bij het werken met electisiteit.
Er staat een duidelijk stappenplan in en wat de nazorgsmaatregelen zijn bij een ongeluk, zoals wie er allemaal moet worden ingelicht bij een ongeluk. Er staat in hoevaak per jaar er een brand en/of andere oefening wordt uitgevoerd om personeel op situaties te trainen. Hierbij wordt er een evaluatie gedaan waarbij de EHBO en andere middelen wordt gecontroleerd op werking.